KHDAK için son evreleme sistemi 2007 de yapılmıştır(Tablo 2): hastalığın yayılımını tümör boyutu (T), lenf nodu tutulumu (N) ve uzak metastaz (M) temeline dayanmaktadır. İyi bir evreleme hastaları prognozu gösteren homojen gruplar halinde katmanlara ayırabilir, tedavi kararı vermede prognozluk yapabilir ve daha doğru bir şekilde tedavi stratejilerinin ve prognozların karşılaştırılmasına olanak verir. Cerrahiye uygun olamyan hastalar için bile evreleme, kemoterapi veya radyoterapi gibi diğer tedavi işlemlerinin uygulanması ve prognozun tahmini için esastır. KHDAK de TNM sınıflaması sekiz evre içerir: IA, IB, IIA, IIB, IIIA, IIIB, ,IV ve 0 evreleridir. Evre I ve II (erken evre) akciğer kanseri rezeksiyona yakındır. Evre III (lokal ilerlemiş) tümörü olan hastalar lokal invazyonun özelliklerine bağlı olarak cerrahiye aday olabilirler. Eğer tümör vena kava süperior veya karinayı infiltre etmişse rezeksiyon bazı durumlarda yapılabilir. Fakat diğer mediastinal yapıları; özefagus, büyük damarlar veya kalp tutulması veya arzu edilmeyen seviyelerde nodal tutulum var ise rezeksiyon genellikle imkansız hale gelir.
1. T (Primer tümör):
– Tx primer tümörün belirlenememesi veya balgam ya da bronş lavajında malign hücrelerin tespit edilip görüntüleme teknikleri ya da bronkoskopi ile tümörün gösterilememesi.
– T0 primer tümör kanıtı yok.
– Tis karsinoma in situ.
– T1 en büyük çapı ≤3 cm. olan, akciğer veya visseral plevra ile çevrili, bronkoskopik olarak lob bronşundan daha proksimale invazyon kanıtı olmayan tümör (örn., ana bronşda invazyon yok)*.
– T1a tümörün en büyük çapı ≤2 cm.
– T1b tümörün en büyük çapı >2 cm. ancak ≤3 cm.
– T2 tümörün en büyük çapı >3 cm. ancak ≤7 cm. olmalı veya tümör aşağıdaki özelliklerden en az birine sahip olmalı: • Ana bronş tutulmuş, ancak karinaya uzaklık ≥2 cm.
• Visseral plevra invazyonu.
• Tümörün hiler bölgeye yayılarak tüm akciğeri kapsamayan atelektazi ya da obstrüktif pnömoniye neden olması.
– T2a tümörün en büyük çapı >3 cm. ancak ≤5 cm.
– T2b tümörün en büyük çapı >5 cm. ancak ≤7 cm.
– T3 tümörün en büyük çapı >7 cm. veya göğüs duvarı (superior sulkus tümörleri dahil), diyafragma, frenik sinir, mediastinal plevra, pariyetal perikard gibi yapılardan herhangi birine direkt invazyon göstermesi veya karinaya 2 cm’den daha yakın, ancak karinayı tutmayan ana bronştaki tümör veya bütün akciğeri kapsayan atelektazi veya obstrüktif pnömoni ile birlikte olan tümör veya tümörle aynı lobda farklı bir tümöral nodül(ler).
– T4 tümör herhangi bir büyüklükte olup, mediasten, kalp, büyük damarlar, trakea, rekürran larengeal sinir, özofagus, vertebra korpusu, karina gibi yapılardan herhangi birini invaze etmesi; tümörle aynı akciğerde farklı bir lob içinde farklı bir tümöral nodül(ler) bulunması. 2. N (Bölgesel lenf bezleri): – Nx bölgesel lenf bezlerinin değerlendirilememesi.
– N0 bölgesel lenf bezi metastazı yok.
– N1 aynı taraf peribronşiyal ve/veya aynı taraf hiler lenf bezlerine metastaz ve primer tümörün direkt yayılması ile intrapulmoner bezlerin tutulması. – N2 aynı taraf mediastinal ve/veya subkarinal lenf bezlerine metastaz. – N3 karşı taraf mediastinal, hiler; aynı veya karşı taraf supraklavikular veya skalen lenf bezi metastazı. 3. M (Uzak metastaz):
– Mx uzak metastaz varlığının değerlendirilememesi.
– M0 uzak metastaz yok.
– M1 uzak metastaz var.
– M1a karşı akciğerde farklı tümöral nodül(ler); plevral nodüller veya malign plevral (veya perikardiyal) efüzyon ile birlikte olan tümör.**
– M1b uzak metastaz. *
Ana bronşun proksimaline uzanan bronşiyal duvarla sınırlı invazyon gösteren herhangi bir büyüklükteki nadir görülen yüzeyel yayılan tümör de T1 olarak sınıfl andırılır. **
Akciğer kanseri ile birlikte olan plevral (veya perikardiyal) effüzyonların çoğu tümöre bağlıdır. Bununla birlikte bazı hastalarda plevral sıvının yinelenen sitolojik incelemelerinde tümör saptanamaz. Bu olgularda sıvı kanlı değildir ve eksüda özelliğinde değildir. Klinik durum ve sıvının özellikleri tümörü düşündürmüyorsa, sıvı evrelendirmede dikkate alınmamalı ve hasta T1, T2, T3 veya T4 olarak değerlendirilmelidir.
Bu dağılıma göre N , T ve M dağılımları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
N0 N1 N2 N3 T1a (<2 cm.) IA IIA IIIA IIIB T1b (2-3 cm.) IA IIA IIIA IIIB T2a (3-5 cm.) IB IIA IIIA IIIB T2b (5-7 cm.) IIA IIB IIIA IIIB T3 (7 cm.) IIB IIIA IIIA IIIB T3 invazyon IIB IIIA IIIA IIIB Aynı lob nodül IIB IIIA IIIA IIIB T4 Yaygın invazyon IIIA IIIA IIIB IIIB Diğer lob nodül IIIA IIIA IIIB IIIB M1a (Plevral sıvı) IV IV IV IV Karşı akciğer nodül IV IV IV IV M1b (Uzak metastaz) IV IV IV IV Bu veriler sonucunda IASLC yeni evrelerin şu şekilde olmasını önermektedir: – Gizli karsinom Tx N0 M0 – Evre 0 Tis N0 M0 – Evre IA T1a N0 M0 T1b N0 M0 – Evre IB T2a N0 M0 – Evre IIA T1a N1 M0 T1b N1 M0 T2a N1 M0 T2b N0 M0 – Evre IIB T2b N1 M0 T3N0 M0 – Evre IIIA T1 N2 M0 T2N2 M0 T3N1 M0 T3N2 M0 T4N0 M0 T4N1 M0 – Evre IIIB T4 N2 M0 Herhangi T N3 M0 – Evre IV Herhangi T Herhangi N M1a, Herhangi T Herhangi N M1b